Waarom we sparen toch zo moeilijk vinden...

Stel je eens voor. Een kind krijgt een heerlijk snoepje. Die mag meteen opgesmuld worden, maar… als het wordt bewaard volgt later nóg een snoepje. Pfoe, dat is voor veel kinderen behoorlijk lastig! Dit experiment heet de ‘marshmallow-test’ en brengt zelfbeheersing in kaart. En dat heeft alles te maken met sparen. Daarom voerden we dit experiment vorig jaar zelf uit in samenwerking met YouTube kanaal Kleintjes, maar dan met pepernoten. Je kunt het filmpje hieronder terugkijken.

Hoe Nederland over sparen denkt
We weten allemaal wel dat sparen lastig kan zijn. Maar wat zit daarachter, hoe werkt dat in ons hoofd? We deden onlangs zelf uitgebreid onderzoek naar sparen. Zodat we mensen beter kunnen helpen. Wat bleek: we willen niet inleveren op de kwaliteit van het leven op dit moment. Liever nu genieten dan nadenken over morgen. Bovendien zijn we positief over de toekomst, terwijl dat natuurlijk kijken in een glazen bol is. Wat ons helpt om geld opzij te leggen: iets leuks in het vooruitzicht stellen. En het behalen van ons spaardoel maakt 9 op de 10 Nederlanders vervolgens gelukkiger. Het is dus ook een positief verhaal!

Een helder spaardoel voor ogen
Onderzoek door psycholoog Dan Ariely (schrijver van Geld en Gedrag) sluit hierop aan. Volgens hem draait het om zichtbaarheid. Hij hielp mensen op verschillende manieren om te sparen. Via reminders per SMS, een wekelijkse bonus en een spaarkalender met vakjes om af te vinken. Wat bleek: mensen met de spaarkalender spaarde 2x meer! De kalender zorgde voor zichtbaarheid en gespreksstof met anderen. Het hield het sparen levendig.

Als je maar een doel hebt
Fred van Raaij, hoogleraar economische psychologie aan de Universiteit van Tilburg, stelt het nog wat harder. “Vanuit de psychologie lijkt het voor mensen niet eens uit te maken of het een haalbaar doel is, als het maar concreet en stimulerend is. Mannen zijn hier nog meer bij gebaat dan vrouwen, omdat vooral zij zich laten leiden door impulsen. En minder dan vrouwen bezig zijn met verantwoordelijk money management”.

Sparen doet pijn?
Hoogleraar Prof. dr. Wilco van Dijk stelt het volgende: “Geld opzijzetten betekent dat je nu minder geld hebt te besteden. Je moet in wezen nu wat pijn lijden om het later beter te hebben. De pijn van nu geld missen kan dan voor mensen niet opwegen tegen de voordelen van het geld achter de hand houden. Daar komt nog bij dat veel mensen het gewoonweg moeilijk vinden om verleidingen en beloningen op de korte termijn te weerstaan. Kortom, psychologisch lijken we niet ‘gemaakt’ te zijn om geld te sparen.” 

Volle spaarkracht vooruit
Dat klinkt allemaal misschien wat zwaar, maar sparen geeft gelukkig ook veel voldoening. Je hebt iets om naar uit te kijken. Een buffer geeft een geruststellend gevoel. En als je dit artikel hebt gelezen, mag je trots zijn dat jij in ieder geval met sparen bezig bent!